آزیتا حاجیان اولین بار در فیلم «دزد عروسکها» با چهرهیی مقابل دوربین ظاهر شده بود که حتی اگر خودش هم مقابل آینه قرار میگرفت نمیتوانست باور کند این چهره متعلق به اوست و حتی شاید از دیدن قیافه خودش در آینه حسابی وحشت میکرد. او در این فیلم نقش جادوگر پیر بدجنسی را بازی کرده بود که پسرش را مجبور میکند تا همه عروسکهای قشنگ بچهها را بدزدد و آنها را اذیت کند. اکبر عبدی نقش پسر لوس و بیتربیت این جادوگر پیر را بازی کرده بود و «ملیکا شریفینیا» دختر بزرگ آزیتا حاجیان و محمدرضا شریفینیا هم نقش یکی از این بچههای مهربان و دوستداشتنی را بازی کرده بود.
فیلم «دزد عروسکها» در آن سال جزو یکی از پرفروشترین فیلمهای به نمایش درآمده شد و آزیتا حاجیان با ایفای این نقش عجیب و غریب پا به عرصه بازیگری در سینما گذاشت. حاجیان متولد سال 1336 در تهران است و لیسانس بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشگاه الزهرا دارد. وی همسر محمدرضا شریفینیا )بازیگر و برنامهریز( و مادر مهراوه و ملیکا شریفینیا )بازیگران تئاتر و سینما( است.
آزیتا حاجیان از سال 1354 با نمایش «خورشید خانوم آفتاب کن» فعالیت هنری خود را آغاز کرد و پس از آن در فیلمها و مجموعههای زیادی ایفای نقش کرد.
«دزد عروسکها» به کارگردانی محمدرضا هنرمند در سال 1368 و ایفای نقش جادوگر زشت و بدجنس فیلم شروعی برای فعالیت این بازیگر با استعداد و خوشفکر عرصه تئاتر در سینما بود. حاجیان پس از بازی در این فیلم همچنان که به فعالیتهای تئاتریاش مشغول بود در فیلمهای سینمایی و مجموعههای تلویزیونی هم بازی میکرد. او پس از بازی در فلیم «دزد عروسکها» در این فیلمها و مجموعهها نقشآفرینی کرد: سفر جادویی )ابوالحسن داودی 1369(، اوینار )شهرام اسدی 1370(، دایان باخ )1371(، راز گل شببو )سعید خورشیدیان 1372(، مجموعه آپارتمان )اصغر هاشمی 1373(، آدم برفی )داود میرباقری 1373(، راه افتخار )داریوش فرهنگ 1373(، روبان قرمز )ابراهیم حاتمیکیا 1377(، باد )پوران درخشنده )1382(، معادله )ابراهیم وحیدزاده 1383(، مجموعه «سفر سبز» )1383( و جنگ کودکان )ابوالقاسم طالبی بازیگردان 1383(
آزیتا حاجیان همچنین بخاطر بازی در فیلم «روبان قرمز» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را در هفدهمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر دریافت کرده است.
از تازهترین فعالیتهای سینمایی و تلویزیونیتان بگویید.
تازهترین فعالیتهای من در سینما بازی در فیلم «باغ فردوس ساعت 5 بعدازظهر» به کارگردانی سیامک شایقی است که نقش یک مادر معمولی را برعهده داشتم. این نقش علیرغم سادگی اش برایم ابعاد مختلفی داشت و در واقع یک نقش نیمه فانتزی و جذاب بود و همین باعث متفاوت شدن این نقش شده بود.
علاوه بر ایفای نقش در فیلم «به نام پدر» ساخته ابراهیم حاتمیکیا عنوان بازیگردان مجموعه تلویزیونی «پایان نمایش» به کارگردانی بهمن زرینپور را برعهده داشتم. در حال حاضر هم مشغول تمرین نمایشی به کارگردانی خودم هستم.
درباره این نمایش و تاریخ اجرای آن بگویید.
این نمایش اقتباس آزاد من از نمایشنامه «زن نیک ایالت سچوان» نوشته «برتولت برشت» است که 5 سال است قصد اجرای آن را دارم اما شرایط اجرای آن پیش نیامده بود تا اینکه امسال این شرایط به وجود آمد و انشاءالله از تاریخ 12 آذر به روی صحنه سالن اصلی تئاتر شهر خواهد آمد. همانند 76 سال پیش که نمایش «آن سوی آینه» را در سالن اصلی اجرا کردم این نمایش هم قرار است به مدت 45 شب یعنی از 12 آذر تا 23 دی ماه در تالار اصلی اجرا شود.
کمی بیشتر در مورد مضمون این نمایش بگویید، آیا تغییرات زیادی در متن اصلی به وجود آوردهاید?
همان طور که گفتم ما اقتباسی کاملا آزاد از نمایشنامه «برشت» داشتهایم. البته مضمون کلی همان مضمون نمایشنامه «برشت» است با این تفاوت که کاری با دیدگاههای سیاسی و ضدامپریالیستی «برشت» نداریم.
من یک بسعد شاخا در نمایشنامه را انتخاب کردهام که در روانشناسی هم به آن بسیار پرداخته شده است. در کل به این شاهکار از منظر خودم نگاه کردهام. در ابتدای کار هم یک مقدمه آوردهام که نشان دهنده این است که دیدگاه من چیست و با چه بخشی از نمایشنامه سر و کار دارم.
گروه بازیگران نمایش، شناخته شده و حرفهیی هستند?
ما یک گروه بازیگران همسرا داریم که البته آنها را هم انتخاب کردهایم. بازیگران نقشهای دیگر نمایش هم از بازیگران مطرح و حرفهیی تئاتر هستند که در تلویزیون و سینما مشهور شدهاند.
قصد کارگردانی در سینما را ندارید?
خیر. من درس کارگردانی تئاتر خواندهام و فکر میکنم کارگردانی سینما ی، تخصصی میخواهد و براحتی نمیتوان وارد این عرصه شد و باید تخصا و توانایی لازم را برای این کار داشت.
تعریف شما از حرفه بازیگردانی و ارتباط آن با حرفه انتخاب بازیگر چیست?
بازیگردانی به نظر من حرفهیی است که خیلی به شخصیت فردی که قرار است بازیگردان شود وابسته است. بازیگردانی در واقع مثل معلمی است و ارتباط مستقیمی با شخصیت آن فرد دارد. در هر دوی این حرفهها این نکته خیلی اهمیت دارد که بدانیم دیدگاه آدمهای این حرفه نسبت به زندگی چگونه است.
حرفه بازیگردانی و انتخاب بازیگر بعضی اوقات به هم ارتباط دارند و میتوانند در راستای هم باشند و بعضی اوقات از هم جدا هستند. گاهی اوقات ممکن است ما فقط بازیگر انتخاب کنیم و بعد یک بازیگردان دیگر با آنها تمرین کند ولی گاهی مواقع یک بازیگردان میتواند در انتخاب بازیگر هم دخالت کند و این وظیفه را هم خودش بر عهده بگیرد. ولی به نظر من معمولا بهتر است که این دو حرفه از هم جدا باشند و یک نفر فقط کار انتخاب بازیگران را انجام بدهد و یک نفر دیگر هم وظیفه بازیگردانی را بر عهده داشته باشد. مثلا سر کار آقای زرینپور از من خواستند هم وظیفه انتخاب بازیگران را انجام بدهم و هم به عنوان بازیگردان حضور داشته باشم ولی من بخاطر کار تئاترم وظیفه بازیگردانی را قبول نکردم و فقط چند جلسهیی پشت صحنه با بازیگران کار کردم ولی در طول کار حضور نداشتم.
فعالیت دیگری غیر از فعالیتهای بازیگری و بازیگردانی و کارگردانی تئاتر انجام میدهید?
مدتی است قصد دارم یک کتاب راجع به آسیبشناسی حرفه بازیگری سینما منتشر کنم. در نوشتن این کتاب دو تا از دوستان روانکاوم هم با من همکاری دارند.
از آنجا که مراحل تحقیقات راجع به مبحث این کتاب خیلی وقتگیر و سنگین است باید حتما انرژی کافی را برای پیگیری آن داشته باشم و در حال حاضر مراحل دوم و سوم نگارش کتاب طی شده است و بقیه مراحل منوط به این است که ما سه نفر چقدر زمان همکاریمان را با هم هماهنگ کنیم و فرصتی برای انجام تحقیقات جدی داشته باشیم. به هرحال تالیف و نگارش این کتاب کار سنگینی است و باید با انرژی و توانایی کافی به سراغ آن برویم.
فرصتی برای تماشای فیلم دارید?
حتما سعی میکنم وقتی را برای فیلم دیدن اختصاص دهم و اخیراص فیلمی با عنوان «ظضوئ» را دیدم که اؤری عجیب و فلسفی بود.
تازگیها چه کتابی خواندهاید یا میخواهید بخوانید?
من اخیرا یک کتاب خریدم از «گابریل گارسیا مارکز» که مجموعهیی از داستانهای کوتاه این نویسنده بود و کتابفروش گفت این ترجمه جدیدی از این کتاب است. من هم کتاب را خریدم ولی متاسفانه دیدم این همان کتابی است که قبلا با یک عنوان دیگر خریده بودم و فقط داستانهای کوتاه را جابهجا کرده بودند و به اسم ترجمه جدید آن را دوباره میفروختند. در هر حال من کتابی را خریدم که قبلاص خریده و خوانده بودم و دوباره همان کتاب را با یک عنوان دیگر به من فروخته بودند که این مساله من را خیلی عصبانی کرد.
از حضور در فیلم «شمعیدرباد» راضی هستید?
«شمعی در باد» در کل فیلم خوبی بود ولی نقش من به عنوان مادر «بهرام رادان» قرار نبود به این شکل نشان داده شود. در واقع قرار بود این شخصیت و این نقش کمی تطهیر شود ولی این مادر تطهیر نشد و بیشتر به عنوان یک محکوم با او برخورد شد در صورتی که واقعا استحقاق این رفتار را نداشت.
نقش خودتان در فیلم «معادله» را دوست داشتید?
بله، با اینکه در «معادله» نقش کوتاهی داشتم ولی خیلی آن را دوست داشتم و به نظرم نقش شیرین و جذابی بود.
قصد ندارید در یک سریال تلویزیونی بازی کنید?
بازی در سریال خیلی وقتگیر است و زمان بسیار طولانی را میبرد به همین خاطر خیلی وقت است که دیگر سریال بازی نمیکنم. آخرین بازیام هم در سریال «سفر سبز» بود که نقش دردمندانه و نسبتا سختی را بازی کرده بودم.
به هرحال فعلا بخاطر مشغلههای فراوانم برای اجرای تئاتر «زن نیک ایالت سچوان» و همین طور نگارش کتاب «آسیبشناسی حرفه بازیگری در سینما» و برخی فعالیتهای سینماییام نمیتوانم در سریالی بازی کنم.